چه ظروفی برای غذا خوردن مناسب است و خطر ندارد
انواع ظروف پخت‌وپز و مزایا و معایب آن‌ها
ظروف پخت‌وپز از نظر جنس شامل ظروف چدنی، تفلونی، مسی، سرامیکی و آلومینیومی‌است. در ادامه به صورت موردی به هر یک از این ظروف به صورت دقیق‌تر خواهیم پرداخت و به مزایا و معایب آشپزی با این ظروف اشاره خواهیم کرد.
•پخت و پز با ظروف چدنی : ظروف چدنی از ظروفی است که از دیرباز در آشپزخانه‌های ایرانی یافت می‌شده و بانوان ایرانی در این ظروف آشپزی می‌کردند. شکل‌ها و طرح‌های جدیدی که از این نوع ظروف جدیدا به بازار عرضه می‌شوند بسیار پر طرفدار هستند ولی باید توجه داشت ظروف چدنی اصل به سختی پیدا می‌شوند. از نشانه‌های اصلی ظروف چدنی اصل این است که آهن‌ربا به آن‌ها می‌چسبد و وزن زیاد این ظروف از دیگر نشانه‌های آن‌ها است.
مزایای استفاده از ظروف چدنی
o ظروف چدنی بخاطر عایق بودن نسبت به گرما، گرما را به صورت یکدست در حین پخت‌وپز در کل ظرف پخش می‌کند.
o برخی از اطبا قدیمی‌گفته‌اند استفاده از ظروف چدنی میزان آهن بدن را افزایش می‌دهند البته این موضوع هنوز به صورت دقیق و کامل و طبق علوم جدید مورد تایید قرار نگرفته است.
معایب استفاده از ظروف چدنی
oاز لحاظ سلامت اگر در نگهداری ظروف چدنی دقت کافی را نداشته باشید این ظروف اکسید می‌شوند و ممکن است اکسید این ظروف در حین پخت‌وپز با غذا ترکیب شود که خطرناک می‌باشد.
oبه توصیه پزشکان بهتر است در اولین بار مصرف از این ظروف آن‌ها را ابتدا کمی با روغن چرب کنید و سطح داخلی را آن را کاملا چرب کنید تا از ترکیب مواد چدنی با اسید غذا جلوگیری شود و یون‌های چدن با درصد احتمال خیلی کم وارد غذا نشوند و این درصد احتمال صفر شود.
• پخت و پز با ظروف مسی : اولین تصویری که از شنیدن نام ظروف مسی به یاد و خاطر ما می‌آید دیگ‌های مسی برنج و آش نذری قدیم است. امروزه با پیشرفت صنعت ظروف مسی رنگ و لعاب زیباتری به خود گرفته‌اند و اکثر مادرها و حتی نو عروس‌ها به دنبال تهیه این ظروف هستند. آشپزی در ظروف مسی هم رنگ و لعاب غذا را بیشتر می‌کند هم طعم بهتری به غذا می‌دهد. ظروف مسی به علت اینکه رسانا گرما هستند گرما را به خوبی به غذای داخل ظرف منتقل می‌کنند و باعث می‌شوند غذا به خوبی پخته شود و طعم بهتری بگیرد.
مزایای استفاده از ظروف مسی :
o پختن غذا در ظروف مسی باعث می‌شود یون مس وارد غذا شود. یکی از موارد حیاتی بدن برای خون‌سازی یون مس است. در نتیجه پختن غذا در ظروف مسی به خون‌سازی بدن کمک می‌کند و برای درمان کم‌خونی استفاده از این ظروف توصیه می‌شود.
o یون مس احساس رخوت، خواب‌آلودگی و کسالت را از بدن دفع می‌کند و درد مفاصل را کاهش می‌دهد.
معایب استفاده از ظروف مسی :
o استفاده مکرر از ظروف مسی به علت ترکیب‌پذیری بالای مس در غذا ممکن است فرد مصرف‌کننده را دچار مسمومیت کند.
o تمامی‌ظروف مسی یک لایه لعاب دارند در صورت خراشیدگی این لایه بر اثر شست‌وشو یا مصرف به علت تماس مستقیم غذا با مس ممکن است بیش از حد ممکن یون مس در غذا حل شود و در افراد مسمومیت ایجاد کند.
• پخت و پز با ظروف تفلونی :
ظروف تفلون یکی از ظروفی است که به نسبت دیگر ظروف به‌روزتر و امروزی‌تر به حساب می‌آید و در اکثر آشپزخانه‌های ایرانی از این ظروف پیدا می‌شود و اکثر خانم‌های ایرانی به دلیل خاصیت نچسب بودن ظروف تفلون این ظروف را انتخاب می‌کنند زیرا تمیز‌کردن و شست‌وشوی آن‌ها بسیار آسان‌تر از دیگر ظروف می‌باشد. علاوه بر این موارد ظروف تفلون رنگ‌بندی‌های مختلفی دارد که قابل توجه بسیاری از خانم‌های خانه دار است زیرا که طبق سلیقه می‌توانند رنگ قابلمه‌های خود را انتخاب کنند و یا آن را با دکوراسیون آشپزخانه هماهنگ کنند.
مزایای استفاده از ظروف تفلون :
o ظروف تفلون نچسب هستند و به آسانی تمیز می‌شوند.
o تفلون با وجود اینکه یک ماده پلیمری است ولی به گفته کارشناسان این ماده غیرسمی‌است و پخت‌وپز در این ظروف از مسمومیت‌های ناشی از ظروف جلوگیری می‌کند و دیگر کسی دچار مسمومیت نمی‌شود.
o ظروف تفلون در برابر مواد اسیدی و قلیایی در حرارت بالا نسبتا بیشتر از دیگر ظروف مقاوم هستند و با آن‌ها ترکیب می‌شوند به همین علت کمتر مواد تفلون وارد غذا می‌شود.
•پخت و پز با ظروف آلومینیومی:
ظروف آلومینیومی‌از ارزان‌ترین ظروف موجود در بازار هستند و بیشتر ما یا شاید پدر و مادرهای ما از این ظروف استفاده کرده‌اند. مثل کتری‌ها، ماهیتابه‌ها، قوری‌های آلومینیومی، قاشق و چنگال، پارچ آلومینیومی‌و... بسیاری از ظروفی که در اشکال مختلف با قیمت‌های کمتری نسبت به دیگر ظروف در بازار موجود هستند. شاید اسم ظروف آلومینیومی‌کمتر به گوشتان خورده باشد ولی قطعا تا به حال اسم ظروف روحی یا رویی به گوشتان خورده این ظروف همان ظروف آلومینیومی هستند. برخی معتقدند ظروف آلومینیومی جایگزین ظروف مسی قدیمی شدند. ظروف آلومینیومی بسیار سبک هستند و استفاده از آن‌ها راحت است. ولی باید بدانید که به راحتی ماده سمی آلومینیوم با مواد غذایی قابل ترکیب است.
مزایای استفاده از ظروف آلومینیومی:
o از مزایای اصلی این ظروف سبک بودن آن‌ها است که کار آشپزی را بسیار راحت می‌کند.
o قیمت پایین این ظروف نسبت به دیگر ظروف از دیگر مزایای اصلی این ظروف به حساب می‌آید
o ظروف آلومینیومی‌به راحتی تنها با اسکاج و کف تمیز می‌شوند و در اکثر موارد نیازی به سیم‌زدن ظرف‌ها نیست
معایب استفاده از ظروف آلومینیومی:
o یون‌های آلومینیوم به شدت ترکیب‌پذیر هستند و آشپزی در این ظروف باعث ترکیب یون‌ها با شدت زیاد در غذا می‌شود که ممکن است فرد را دچار مسمومیت غذایی کند
o پزشکان استفاده از این ظروف را یکی از دلایل اصلی سرطان دانسته و استفاده از آن را اصلا توصیه نمی‌کنند.
o استفاده از ظروف آلومینیومی‌در افراد باعث ایجاد کم‌خونی می‌شود.
o افزایش احتمال ابتلا به آلزایمر از دیگر مواردی است که ممکن است شما را از استفاده از این ظروف پشیمان کند.
o بیماری‌های گوارشی از قبیل مشکلات کلیه و کبد از دیگر معایب استفاده از ظروف آلومینیومی‌است.
•پخت و پز با ظروف سرامیکی : ظروف سرامیکی یکی از ظروفی است که در گذشته نیز استفاده‌های زیادی داشته. در زمان‌های قدیم از این ظروف برای پخت‌وپز و نگهداری غذا استفاده می‌کردند. با مرور زمان و عرضه‌شدن ظروف فلزی مثل مس و آلومینیوم و تفلون و چدن و... استفاده از ظروف سرامیکی کمتر شد. ظروف سرامیکی از خاک رس درست شده‌است.
مزایای استفاده از ظروف سرامیکی:
o ظروف سرامیکی هیچ ماده ای را وارد غذا نمی‌کند.
o ظروف سرامیکی تنها ظروف نچسبی هستند که از مواد شیمایی در آن‌ها اصلا استفاده نشده‌است و از لحاظ نچسب‌بودن از دیگر ظروف بهتر است.
o این ظروف خراش برنمی‌دارند.
o از آنجایی که این ظروف گرما را در خود به خوبی نگه می‌دارند برای آشپزی با این ظروف نیاز به شعله و حرارت زیاد نیست.
oاز نظر سلامت هیچ مشکلی برای شما و خانواده‌تان به وجود نمی‌آورند و هیچ یون و ترکیبی را وارد غذا نمی‌کنند و به همین علت احتمال مسمومیت غذایی در استفاده از این ظرف‌ها وجود ندارد.
معایب استفاده از ظروف سرامیکی:
o ظروف سرامیکی خیلی دیر گرم می‌شوند و پخت‌وپز با این ظروف علاوه بر مصرف زیاد گاز وقت زیادی از شما می‌گیرد
o از دیگر معایب این ظروف شکننده بودن آن‌ها است و به این علت که شکننده هستند عمر کمتری نسبت به دیگر ظروف دارند.ممنون که تا انتهای این مقاله همراه پارس اوپال بودید امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد و با سالم‌ترین ظروف برای پخت و پز بیشتر آشنا شده باشید.